Larenjit – Ses Kısıklığı
Larenjit, ses tellerinin ya da larinksin enfeksiyonudur. Bu enfeksiyonla birlikte ses kalın ve çatallı çıkmaya başlar. Larenjit kısa süreli ya da uzun süreli olabilir. Genellikle ani başlangıçlı olup hafta içerisinde iyileşir.
Kronik belirtiler 2 haftadan uzun sürelidir. Bu gibi uzun süreli rahatsızlıklarda altta yatan başka bir hastalık olup olmadığı doktorunuz tarafından araştırılmalıdır.
Larenjitin sık sebepleri arasında;
- Soğuk algınlıkları ve grip: En sık sebeplerdendir.
- Reflü hastalığı: Mide asiti ve asitli içeriğinin yemek borusundan yukarıya doğru kaçarak ses tellerini tahriş etmesi durumudur. -Sesin bilinçsiz kullanılması: Özellikle heyecanlı müsabakalarda tezahüratların bağırarak yapılması.
- Tahriş: Allerji ya da sigara sonucunda ses kısıklığı oluşabilir. Kronik larenjitin en bilinen nedeni reflü hastalığıdır. Bunun yanısıra ses teli sinirinin hasarı, yaralar, polipler, nodüller de uzun süreli ses kısıklığı nedenleri arasındadırlar.
- Ses telleri yaşlanmaya bağlı olarak incelir ve gerginlikleri azalır, bu da sesin kalınlaşmasına neden olabilir.
Larenjitin ana belirtisi seste kalınlaşmadır. Ses, çatallı ve daha derinden çıkar. Bazen tamamen ses yitimi görülebilir. Yandaş belirtiler arasında boğaz ağrısı, öksürük ve yutkunma güçlüğü oluşabilir.
Eğer belirtiler bunlardan daha ciddi ise, altta yatan başka bir problem var demektir. Örneğin; ağrılı, ağzından salyası akan, solunum güçlüğü çeken küçük bir çocukta ses kısıklığı da var ise, bu epiglottit adı verilen ses tellerinin üzerini örten kıkırdak yapının ölümcül olabilen enfeksiyonuna işaret eder.
Sıra muayeneye geldiğinde, öncelikle tam bir kulak burun boğaz muayenesi yapılır ve boyunda şişlik olup olmadığı, burun veya boğazdan ses tellerini etkileyebilecek akıntı ya da enfeksiyon varlığı araştırılır. Ses kısıklığının başlama zamanı, yakında bir üst solunum yolu enfeksiyonu geçirilip geçirilmediği doktorunuz tarafından sorulabilir.
Muayenenin özel bir bölümünü ses tellerinin ve larinksin endoskop adı verilen kamera ile incelenmesi oluşturur. Burada ses tellerindeki rahatsızlıklar ya da larinksi etkileyen hastalıklar ayrıntılı olarak görülecektir.
Tedavi
Genellikle ses kısıklığının nedeni soğukalgınlığı olduğundan dolayı, tedavinin büyük kısmını da evde istirahat oluşturur. Evin havası su buharı ile nemlendirilmeli ve bolca sıvı tüketilmelidir. Sigara dumanı kesinlikle uzak durulması gereken bir zararlı alışkanlıktır. Kronik larenjitin tedavisi daha karmaşıktır.
Eğer mesleki sebeplerden dolayı (öğretmen, şarkıcı) ses kısıklığı yaşanmaktaysa, ses terapisti ile çalışmak fayda sağlayabilir.
Ses teli ya da larinkste kitle, polip yada başka bir hastalık olması durumunda seçilecek tedavi yöntemi cerrahi olmaktadır.
